Sommigen worden in Middelburg geboren en vertrekken al tijdens hun kinderjaren uit de stad. Anderen beginnen er een roemrijke loopbaan die ze elders voortzetten. Nog weer anderen wonen er hun leven lang en wijden hun hele bestaan aan de Zeeuwse hoofdstad. Deze aflevering van Het leven in Middelburg is gewijd aan inwoners van de stad die naam maakten.
Middelburgers van naam en faam
– – –
Schouwen-Duiveland in de Franse tijd
Hoe verging het Schouwen-Duiveland onder het regiem van de Franse keizer Napoleon? Wat veranderde er voor de bevolking toen de Fransen hier heer en meester werden? Hoe gehoorzaam was men? Waren er opstootjes, was er verzet? En bleven de plaatselijke bestuurders op hun post of gaven zij het pluche op?
– – –
Bryggenblog over Noorwegen
Bryggen is het Noorse woord voor ‘aanlegplaats’ of ‘kade’: een verwijzing naar het handelsverleden dat Noorwegen en Nederland delen. Aan een kade gaan niet alleen goederen van en aan boord. Daar ontmoeten mensen uit allerlei windstreken elkaar. In het verleden zeilden Nederlandse kooplieden naar havens in Noorwegen en omgekeerd deden Noren Nederland aan. Onze talen kennen daardoor dezelfde woorden, we delen liedjes, spelletjes, voornamen en nog veel meer. In die uitwisseling ligt de inspiratie voor de Bryggenblog.
– – –
Levenslijnen
een verkenning van de cultuurhistorische betekenis van de infrastructuur in Zeeland
- Verschenen in: Historisch-Geografisch Tijdschrift 32
pagina: 151-160 - Uitgever: Uitgeverij Verloren
– – –
Tussen Frans, Belgisch en Nederlands bestuur
De bestuurlijke banden van Zeeuws-Vlaanderen met het noorden zijn al eeuwenoud. In de Republiek was het gebied grotendeels generaliteitsland. Tussen 1794 en 1814 was het Frans gebied. Toen het Koninkrijk der Nederlanden tot stand kwam, ging het voormalige Staats-Vlaanderen deel uitmaken van de provincie Zeeland en ontstond de staatsrechtelijke situatie die we nu nog kennen. Wat veranderde er voor het bestuur van de streek na 1814?
– – –
Zeeland in het tijdsgewricht 1700-1850: oude luister, nieuw elan
- Verschenen in: Zeeland 22/4
pagina: 151-156 - Uitgever: Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
Toelichting op Geschiedenis van Zeeland, deel III: 1700-1850. Uitgesproken bij de presentatie van het boek in de Gasthuiskerk te Zierikzee op vrijdag 25 oktober 2013. Hier in artikelvorm gepubliceerd.
– – –
Politieke verhoudingen
Zeeland nam in de periode 1700-1850 afscheid van het ancien régime. Als het op een na belangrijkste gewest in de Republiek had het afwisselend op Holland en Oranje vertrouwd om zijn macht en handelspositie te waarborgen. In de Bataafse eenheidsstaat verloor het zijn soevereiniteit en werd het in politiek opzicht een perifere provincie. Het bestuur bleef er nog een lang een notabelenbestuur. Wel kregen de stedelijke burgerij en de plattelandselite meer invloed.
– – –
IJkpunt 1850
Het tijdvak 1700-1850 was voor Zeeland een periode van grondige heroriëntatie. De bakens moesten worden verzet toen de stedelijke economie in het slop raakte, de positie in het nationale en internationale politieke krachtenveld teloorging en het grondgebied van de provincie werd uitgebreid.
– – –
Inleiding
Op de omslag van het boek staan de portretten die de Middelburgse schilder Johan Pieter Bourjé aan het eind van de achttiende eeuw van zijn ouders maakte. Vader Isaac Bourjé was van eenvoudige komaf maar wist zich tot een vermogend koopman op te werken. Maar de economisch slechte tijden en een zakenpartner met een gat in de hand werden hem noodlottig. Isaac Bourjé kan gelden als het prototype van de Zeeuwse burger rond 1800. De economische neergang die het gewest in deze periode trof, krijgt met hem een gezicht.
– – –
De coöperatieve landbouwvereniging Eiland Walcheren
'bouwheer' van de silo
De coöperatieve landbouwvereniging Eiland Walcheren liet in 1963 een nieuwe graansilo bouwen aan de Kleverskerkseweg in Middelburg. De coöperatie was in 1916 opgericht als een coöperatieve aankoopvereniging voor boeren op Walcheren.
– – –
Desurbanisatie
een reactie
- Verschenen in: Zeeland 22/1
pagina: 19-22 - Auteurs: Paul Brusse, Jeanine Dekker, Wijnand Mijnhardt en Arno Neele
- Uitgever: Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
- Middelburg 2013
Repliek op het recensieartikel van Willem van den Broeke en Tobias van Gent over het project De balans tussen stad en platteland; desurbanisatie en de opkomst van de agrarische samenleving, Zeeland 1750-1850.
– – –
Zeeuwse traditionals
een dwarsdoorsnede van de oude liedcultuur in Zeeland
- Auteurs: Jeanine Dekker en Marco Evenhuis
- Uitgever: Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland
- Middelburg 2013
Boekje bij een dubbel-cd met 52 Zeeuwse traditionals. Bevat een verkenning van de geschiedenis van de volksmuziek en liedjescultuur in Zeeland en achtergrondinformatie bij de zangers en liedjes op de dubbel-cd.

– – –
Gouden stukken voor verdienstelijke moeders
het pleidooi van Lodewijk Napoleon voor borstvoeding op Zuid-Beveland
Op initiatief van koning Lodewijk Napoleon werd op vrijdag 7 juli 1809 in elk dorp op Zuid-Beveland en in het naburige Nieuw- en Sint-Joosland, een vrouw onderscheiden als ‘meest verdienstelijke moeder’ – een titel die de dames ontleenden aan het feit dat ze al hun kinderen borstvoeding hadden gegeven.
– – –
'Een stuk goeds door zijn voorouderen bezeten'
ambachtsheren op het Zeeuwse platteland, 1750-1850
- Verschenen in: Familieberichten, mededelingenblad van de Vereniging Familie De Jonge, 96
pagina: 19-28 - Uitgever: Vereniging Familie De Jonge
Achtergronden bij het bezit van ambachtsheerlijkheden op het Zeeuwse platteland tussen 1750 en 1850.
– – –
De kraaiennesten van Van den Brande
desurbanisatie in Zeeland
Jan de Potter, schout van de kleine ambachtsheerlijkheid Domburg-buiten, daagde in 1749 de schatrijke patriciër Johan Pieter van den Brande voor het gerecht van Domburg-buiten. Waarom bond een onbeduidende boeren-schout uit een al even onbeduidende heerlijkheid de strijd aan met het stedelijk grootkapitaal?