Schouwen-Duiveland in de Franse tijd

  • Verschenen in: Kroniek van het land van de zeemeermin
    pagina: 41-53
  • Uitgever: Vereniging Stad en Lande van Schouwen-Duiveland

Hoe verging het Schouwen-Duiveland onder het regiem van de Franse keizer Napoleon? Wat veranderde er voor de bevolking toen de Fransen hier heer en meester werden? Hoe gehoorzaam was men? Waren er opstootjes, was er verzet? En bleven de plaatselijke bestuurders op hun post of gaven zij het pluche op?

De inlijving bij het Franse keizerrijk in 1810 had voor heel Nederland grote gevolgen. Een aantal daarvan bepalen tot op de dag van vandaag onze rechtsstaat en samenleving. Zo brachten de Fransen een scheiding aan tussen bestuur, rechtspraak en politie. De bestuurlijke administratie in de gemeenten werd ingericht naar Frans model: uniform, hiërarchisch en gescheiden van de kerk. De Fransen voerden eind 1810 de algemene dienstplicht in, waardoor veel Zeeuwse jongemannen voor de keizer moesten gaan vechten. Vermogenden werden getroffen door een tiërceringsmaatregel. En de veldwachter deed zijn intrede.

Hoe de bevolking en bestuurders deze veranderingen hebben ervaren, valt moeilijk nog te achterhalen. Het lijkt niet vaak te zijn voorgekomen dat mensen bestuursposten weigerden omdat ze niet onder de Franse bezetter wilden dienen. Zij bleven zo goed mogelijk hun werk doen in het belang van stad of dorp. Pas als dat door zware eisen van de Fransen in het geding kwam, bijvoorbeeld bij inkwartieringen, kwamen de lokale besturen in het geweer.

in: publicaties
tags: