De snelle bevolkingsgroei, verbetering van de verkeersvoorzieningen en industrialisatie vergrootten aan het eind van de negentiende eeuw in Noord-Brabant de ruimtelijke problemen. De huisvesting van mensen, bouw van fabrieken, vrijetijdsbesteding en opbouw van de infrastructuur legden een steeds groter beslag op de ruimtelijke omgeving. De ruimtelijke orde was in beweging en de overheid ondernam steeds meer pogingen om dit proces te sturen.
De ruimte wettelijk geordend
– – –
Het begin van een ruimtelijke ordening
De ruimte in Noord-Brabant kenmerkte zich in de negentiende eeuw door haar grotendeels landelijke karakter. De steden waren nog van een beperkte omvang en strikt begrensd. Het landelijk gebied bestond voor een groot deel uit woeste gronden. Hier rijst het beeld van een ‘lege’ provincie.
– – –
Zuivelcoöperaties op de zandgronden in Noord-Brabant en Limburg, 1892-1950
overleven door samenwerking en modernisering, een mentaliteitsstudie
Melk: de witte motor op het platteland. Aan het eind van de negentiende eeuw rezen coöperatieve zuivelfabrieken op de zandgronden van Noord-Brabant en Limburg als paddestoelen uit de grond. Hoe verliep de opkomst en ontwikkeling van deze coöperaties en welke rol speelden de boeren daarin? Hoe modern was de coöperatieve gedachte? En hoe raakten de veelal arme, kleine zandboeren overtuigd van het nut van deze fabrieken?
– – –
Stadsparken in Noord-Brabant
mentale concepties rond natuur en groenrecreatie vanaf het eind van de negentiende eeuw
Stadsparken zijn dragers van culturele betekenissen. Aan de wijze van aanleg, de inrichting en het gebruik van de stadsparken liggen cultureel bepaalde opvattingen, normen en waarden ten grondslag over de relatie tussen mens en natuur.
– – –
Ten geleide
beschouwingen over geschiedenis en identiteit
- Redactie: J.C. Dekker
- Uitgever: Tilburg University Press
- Tilburg 1995
Welke betekenis hebben gebeurtenissen uit het verleden voor de identiteit van mensen? Welke sporen lopen door het verleden naar het heden? En wie heeft die sporen getrokken? Geschiedenis speelt een rol in de constructie van identiteiten. Historische herkenbaarheid prevaleert daarbij in de praktijk boven historische waarheid, aldus de historicus Willem Frijhoff in deze bundel.
– – –
De geschiedenis van de Nederlandse zuivelbereiding, 1850-1970
over melkboeren, boterkletsers en kaaskoppen
- Verschenen in: Stoomzuivelfabriek Freia en de ontwikkelingen in de Nederlandse zuivelindustrie, 1850-1970
pagina: 7-16 - Redactie: Herms Lunenborg, Klaartje Schweizer
- Uitgever: Nederlands Openluchtmuseum
- Arnhem 1992
In de zuivelbereiding deden zich in Nederland na het midden van de negentiende eeuw ingrijpende veranderingen voor. Van ambachtelijke vaardigheid werd het maken van boter en kaas een industrieel productieproces. De kaas- en roomboterfabriek Freia uit het Friese Veenwouden staat op het kruispunt van deze ontwikkeling. Het bedrijf was een van de eerste Nederlandse zuivelfabrieken. Deze publicatie verscheen bij de opening van de Freia fabriek in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem.
– – –
Het ontstaan van de zuivelcoöperaties in het zuiden van Nederland
- Verschenen in: Industriële Archeologie, jrg. XI (1991) nr. 40
pagina: 121-135
Artikel over de beginfase van de coöperatieve zuivelindustrie in het zuiden van Nederland.
– – –
Levensloop, cultuur en mentaliteit
een geschiedenis van het alledaagse bestaan
- Auteurs: J.C. Dekker, H.F.J.M. van den Eerenbeemt, K.P.C. de Leeuw
- Uitgever: Tilburg University Press
- Tilburg 1990
In dit studieboek voor studenten sociale wetenschappen en cultuurwetenschappen schreef ik de hoofdstukken Geboorte – Kind, huwelijk en gezin – Ziekte en gezondheid – Godsdienst, religie en magie.
