Van zwervend goed tot erfgoed

de oudste verzameling van het Zeeuws Genootschap in een nieuw perspectief

  • Verschenen in: Zeeland 11/4
    pagina: 144-151
  • Uitgever: Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
  • Middelburg 2002

Het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen bouwde sinds haar oprichting in 1769 aan een omvangrijke en gevarieerde collectie. Inmiddels maken vele voorwerpen met betrekking tot de natuurhistorie, volkenkunde, kunst, kunstnijverheid, historie en archeologie hiervan deel uit, alsmede prenten, tekeningen, historisch-topografische afbeeldingen, handschriften, muziekinstrumenten, munten en penningen. Welke betekenis heeft deze collectie?

Voor de achttiende-eeuwse collectioneur waren de verzamelingen bedoeld om de wereld in het klein bijeen te brengen, zich te verwonderen over Gods schepping en deze te eren. Onder invloed van politieke en economische veranderingen in de negentiende eeuw verschoof het zwaartepunt onder de verzamelaars in het Zeeuws Genootschap. Het belang van het gewest was in de nationale eenheidsstaat sterk gereduceerd en leden van de provinciale elite, die verreweg de meeste objecten voor de collectie aandroegen, richtten zich op het verzamelen van objecten die het glorieuze verleden van het gewest vertolkten.

Als enige genootschap in Nederland heeft het Zeeuws Genootschap zijn collectieonderdelen in eigendom gehouden, al zijn ze wel in bruikleen bij andere instellingen ondergebracht. Een goede inventarisatie en registratie zijn essentieel. Voor een historische verzameling is ook de positionering in de geschiedenis belangrijk. Wie vervaardigde het object, wie gebruikte het, wie schonk het en waarom werd het verzameld? De brede, gevarieerde collectie van het Zeeuws Genootschap biedt volop mogelijkheden om de objecten in de verschillende deelverzamelingen op elkaar te betrekken. De cultuurhistorische waarde ervan is groot en komt het best tot zijn recht door de verzamelingen aan de buitenwereld te tonen, erover te publiceren en ze via internet te ontsluiten.

in: publicaties
tags: ,