- Verschenen in: Archief, mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
pagina: 5-68 - Uitgever: Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
- Middelburg 2002
Tegen wil en dank kwam de latere sociaaldemocratische voorman Floor Wibaut na zijn studie in een Middelburgse houthandel terecht. Hij ontwikkelde zich daar tot een gedreven handelsman, die de onderneming gouden tijden bracht. Hoe kon deze socialist een succesvol ondernemer zijn?
Floor Wibaut in zijn werkkamer, thuis in de Lange Noordstraat in Middelburg. Beeldcollectie Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam.
Innovatieve handelsman
Wibaut was een innovatieve ondernemer. Hij boorde inkoopmarkten aan voor nieuwe houtsoorten en ging met andere handelaren samenwerkingsverbanden aan op de afzetmarkt. Hij wist de geografische ligging van Middelburg uit te buiten. De stad bevond zich in het hart van het afzetgebied van de houthandel. Bijna veertig jaar was Wibaut actief in de Middelburgse houthandel. Hij had hierin bovendien aanzienlijke financiële belangen, die hem geen windeieren legden. Samen met zijn compagnons maakte hij Houthandel Alberts een van de toonaangevende bedrijven in Middelburg en in de Nederlandse houtsector. Wibaut zelf werd miljonair.
Socialistische idealen
Op praktische wijze integreerde hij zijn dagelijkse bezigheden als kapitalistisch ondernemer met zijn socialistische sympathieën. Vanuit een diepgeworteld standsbesef ging hij er vanuit niet aan zijn sociale positie te kunnen ontsnappen. Maar alle activiteiten die hij ontplooide, ook die binnen de houthandel, stonden in het licht van het ene hogere toekomstig ideaal: de sociaal-democratie.
Houthandel Alberts voerde een sociaal vooruitstrevend personeelsbeleid. Toch valt Wibaut niet zonder meer te plaatsen in het rijtje sociaal ondernemers uit de late negentiende eeuw. Terwijl de andere sociaal ondernemers, zowel die uit liberale als uit katholieke hoek, met hun sociaal beleid samenwerking beoogden tussen kapitaal en arbeid, zag Wibaut alleen mogelijkheden voor een felle strijd tussen kapitalisten en arbeiders. De arbeiders moesten verbeteringen volgens hem zelf afdwingen door middel van een krachtige arbeidersorganisatie. Uiteindelijk zou die de burgerlijke maatschappij omverstoten en een revolutie teweegbrengen.
