'Met waardigheid, aandacht en toewijding'

rector W.G.A. Loos (1896-1987) en de zorg voor voogdijmeisjes en ouderen in Princenhage

  • Uitgever: Stichting Elisabeth
  • Breda 1999

De katholieke kerk maakte in de twintigste eeuw ingrijpende veranderingen door. Van een hecht georganiseerde geloofsgemeenschap werd zij een gemeenschap waarbij steeds minder mensen zich thuis voelden. Opvattingen over jeugd- en ouderenzorg veranderden. De uit charitas stammende verzorging in verzuilde instellingen moest onder druk van de overheid professionaliseren. De priester Willem Loos, rector van twee katholieke zorginstellingen voor voogdijmeisjes en ouderen, zag het om zich heen gebeuren. In 143 cahiers, die hij in retrospectief schreef, deed hij verslag van de overtuigingen en opvattingen die ten grondslag lagen aan zijn werk en leven.

Een volgzame priester

Loos representeert een generatie priesters, die, nog aanzienlijk in aantal, na afronding van hun opleiding door de bisschop op tal van kerkelijke en maatschappelijke posities werden geplaatst. Hij was geen voorloper. Hij ontketende geen doorbraken in de samenleving. Hij was een volger, die zijn werk begon binnen de veilige kaders van het rijke roomse leven en eindigde in een uiteengevallen kerk en een samenleving waarin geen plaats meer was voor jeugd- en ouderenzorg die uitsluitend op katholieke normen was gestoeld.

Voogdijmeisjes en bejaarden

Loos’ grootste belangstelling ging uit naar het katholieke jeugdwerk. In zijn rol als rector van het katholieke voogdijinstituut St. Anna in Breda kon hij zijn ideeën op dat terrein volop in praktijk brengen. Hij bemoeide zich voornamelijk met de zielzorg van de meisjes. Zij moesten “ware strijders” voor Christus worden en werden klaargestoomd voor hun rol als echtgenote en moeder. Zedelijkheid en huiselijkheid stonden in het dagelijks leven op het instituut hoog in het vaandel geschreven. Dit moest de meisjes tot voorbeeld strekken in hun latere leven.

In de zielzorg van bejaarden, op het instituut St. Lucia in Breda, legde Loos dezelfde accenten als in de zorg voor de voogdijmeisjes. Hij hechtte grote waarde aan de kerkelijke handelingen, zoals de mis en het lof, en aan andere oefeningen in godvruchtig leven.

Ingehaald door vernieuwingen

Loos vulde zijn priesterschap in volgens de richtlijnen van het kerkelijk gezag. Hij handelde volgens de met de katholieke actie verbonden principes van sociale rechtvaardigheid en naastenliefde. De opbouw van een rechtvaardige samenleving gebaseerd op christelijke principes, was zijn ideaal. In de jaren zestig haalden ontwikkelingen binnen de katholieke kerk hem in. De vernieuwingen die voortvloeiden uit het Vaticaans Concilie gingen hem veel te ver. Juist in een godsvruchtig leven, waarin gebed en misbezoek centraal stonden, zag hij de oplossing voor maatschappelijke problemen.

in: publicaties
tags: